Łysienie androgenetyczne (AGA) – jest to często spotykane zaburzenie funkcjonowania mieszków włosowych, prowadzące do miniaturyzacji mieszków włosowych i pojawiania się postępującego przerzedzania włosów na głowie (szacuje się, że obejmuje nawet 95% wszystkich przypadków łysienia). Na przebieg choroby największy wpływ mają czynniki takie jak: predyspozycje genetyczne, poziom androgenów oraz wiek [1,7].
Jednym z najistotniejszych hormonów androgenowych u mężczyzn jest testosteron, który odpowiada za szereg różnych procesów w organizmie m.in. androgeny zwiększają wzrost włosów w niektórych obszarach ciała (broda, tułów), niestety w innych miejscach (głowa) powodują ich utratę. Szczególnie wrażliwe na działanie androgenów u mężczyzn są mieszki włosowe zlokalizowane w okolicy czołowej i ciemieniowej, w dużo mniejszym stopniu w okolicy potylicznej – stąd też wynika bardzo charakterystyczny obraz łysienia androgenowego u mężczyzn (ryc. 1 Skala Hamiltona – Norwooda) [5,7].
Ryc. 1 Skala Hamiltona – Norwooda – etapy łysienia androgenowego u mężczyzn
Testosteron przekształca się w tkankach do formy aktywnej – DIHYDROTESTOSTERONU (DHT), dzieje się tak za sprawą enzymu – 5-alfa-reduktazy. 5-alfa-reduktaza występuje w gruczołach łojowych, potowych oraz w mieszkach włosowych. Dihydrotestosteron ma większe powinowactwo do receptorów androgennych, co oznacza, że silniej niż testosteron wpływa na zahamowanie wzrostu włosa [4,7].
Czym jest i jak działa finasteryd?
Jedną z metod leczenia łysienia androgenowego jest obniżanie poziomu androgenów w organizmie. W tym celu stosuje się związek antyandrogenny o nazwie FINASTERYD, który jest silnym inhibitorem enzymu 5-alfa-reduktazy znajdującej się m.in w mieszku włosowym [7].
Lek stosowany doustnie (jedna tabletka zawiera zwykle 1 mg substancji czynnej) hamuje przekształcanie testosteronu do aktywnego DHT, zmniejszając wpływ androgenów na wypadanie włosów [1,7].
Finasteryd występuje m.in. pod nazwą handlową: Androster, Antiprost, Finahit, Finapil, Finaster, Nezyr, Propecia, Proscar, Zasterid [https://indeks.mp.pl/subst.php?id=312 dostęp 31.03.21].
Czy jest skuteczny?
Finasteryd przeznaczony jest do przyjmowania zazwyczaj przez mężczyzn w dawce 1 mg/dobę (mimo braku oficjalnej rejestracji w leczeniu łysienia u kobiet, niekiedy lekarze proponują ten preparat również u Pań) [1]. Niektóre źródła wskazują, iż po ok. 3 mies. stosowania leku zmniejsza się łojotok, po ok. 4 mies. dochodzi do zahamowania wypadania włosów, po ok. 8–12 mies. można zauważyć pierwsze odrastające włosy [4]. Przez kolejne 12 mies. przyjmowania finasterydu poprawie ulegają: grubość, średnica oraz pigmentacja łodygi [3,5]. Badania pokazują, iż maksymalną skuteczność finasterydu osiąga się po 24 miesiącach stosowania leku w dawce 1 mg, kolejne dawki stanowią zwykle terapię podtrzymującą [4]. Według statystyk farmakoterapia hamuje utratę włosów u 70% pacjentów, a częściowy odrost zauważa się u 37% badanych. Stosowanie leku przynosi najlepsze rezultaty u mężczyzn z mało zaawansowanym łysieniem androgenowym (typ I-IV w skali Hamiltona-Norwooda). Zahamowanie łysienia i poprawę jakości włosów zauważa się w czasie stosowania leku, przerwanie przyjmowania finasterydu często prowadzi do nawrócenia problemu [6].
Czy jest bezpieczny?
Przeciwwskazaniem do przyjmowania leku są zaburzenia funkcjonowania wątroby bądź nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu, lek nie powinien być stosowany u dzieci i młodzieży poniżej 18 r.ż. [2].
Zazwyczaj lek jest dobrze tolerowany [2].
Do najczęściej spotykanych efektów niepożądanych występujących podczas stosowania finsterydu należą: spadek libido, zaburzenia erekcji, zaburzenia ejakulacji, tkliwość oraz powiększenie gruczołów sutkowych, nasilenie porostu włosów skóry gładkiej, wysypka, świąd, pokrzywka. Do sporadycznie występujących objawów zaliczono depresję. Nie określono jednoznacznego stosunku między przyjmowaniem finasterydu, a zwiększonym ryzykiem bezpłodności [2,7].
Źródła:
1. Brzezińskiej-Wcisło L.(red) Choroby włosów i skóry owłosionej. Termedia Wydawnictwo Medyczne, Poznań 2015, s. 125-150
2. Charakterystyka produktu leczniczego – PROPECIA, 1 mg, tabletki powlekane (ulotka leku)
3. Kaufman KD, Olsen EA, Whiting D, et al. Finasteride in the treatment of men with androgenetic alopecja. Finasteride Male Pattern Hair Loss Study Group. J Am Acad Dermatol 1998; 39: 578-89
4. Langner A, Ambroziak M. Łysienie androgenowe u mężczyzn–czy warto leczyć? Przew Lek 2002; 4: 46-50
5. Leyden J, Dunlap F, Miller B, et al. Finasteride in the treatment of men with frontal male pattern hair loss. J Am Acad Dermatol 1999; 40: 930-7
6. Maj M, Rakowska A, Góralska B, Rudnicka L. Choroby włosów.Część II. Łysienie androgenowe. Essen Med 2005; 7: 31-34
7. Walkowiak H. Zastosowanie finasterydu w leczeniu łysienia androgenowego męskiego. Post Dermatol Alergol 2007; XXIV, 3: 133–139
Magdalena Pyzik – trycholog, kosmetolog. Specjalista z zakresu analizy stanu skóry głowy i włosów. Instytut Trychologii EsteticDerm, Kraków
Comments are closed.